بر اساس قوانین بین الملل مسئولیت تمام اتفاقاتی که در یک کشور رخ می دهد و به واسطه آن مشکلاتی برای مردم و مسافران ایجاد می شود برعهده کشوری است که این اتفاقات در آن رخ داده است. لذا وقوع فاجعه تأسف بار منا و از دست رفتن مظلومانه جمع زیادی از زائران خانه خدا بار دیگر نشان داد که سران آل سعود توانمندی و مدیریت لازم برای اداره مناسک حج را نداشته و مسئولیت اصلی این حادثه اسفناک و دلخراش برعهده سران این رژیم می باشد. ضعف در مدیریت و برنامه ریزی برای هدایت زائران، عدم پیش بینی مدیریت بحران با توجه به هوای گرم و سوزان منا، فراهم نکردن تمهیدات لازم در مسیر رمی جمرات، سوء تدبیر، عدم پاسخ مناسب و فوری به این فاجعه،قصور و تقصیر دولت سعودی در ایجاد، استمرار و گسترش ابعاد حادثه قابل تأمل و پیگیری است. نگاهی گذرا به ابعاد این حادثه نشان می دهد که کوچکترین شواهدی از برنامه ریزی علمی و عملیاتی برای این تجمع میلیونی از سوی دولت و دست اندرکاران حج آل سعود دیده نمی شود.ابعاد این حادثه آنقدر بزرگ و دلخراش است که فرافکنی ها و اتهام زنی های این رژیم به سایر کشورها نیز نمی تواند ننگ بی مبالاتی ها و بی برنامه گیهای آنان را پاک نماید که اینک به بخشی از سهل انگاری ها و بی مسئولیتی آنان اشاره می شود.
- عدم پیش بینی منابع کافی متناسب با حجم جمعیت انبوه با توجه به گرمای طاقت فرسا به ویژه نصب سایبان در مسیر، آب آشامیدنی و غیره.
- لازم به ذکر است نیروهای موجود در صحنه نیز فقط نظاره گر جانباختن مظلومانه زائران بوده و بدلیل عدم آموزش کافی نیروهای موجود عملاً هیچ اقدامی انجام نداده اند.
- عدم اتخاذ تدابیر لازم جهت اجرای برنامه های عملیاتی برای حل سریع معضل بوجود آمده.
- نبود تعداد کافی نیروی انتظامی، آمبولانس، اکیپ های امدادرسان .
- عدم رفع انسداد بموقع مسیر و عدم پیش بینی راه های خروجی اضطراری در طول مسیر.
- انتقال همزمان مصدومان و جانباختگان به درون تریلی های کانتینردار (براساس گزارش رسانه های خبری)
- عدم استقرار بموقع سامانه اورژانس پیش بیمارستانی کارآمد در صحنه که منجر به تأخیر بسیار زیاد در انتقال مصدومان حادثه شد.
- ممانعت و بی توجهی به استفاده از ظرفیت های بهداشتی و درمان سایر کشورها.
- عدم اطلاع رسانی بموقع و درست از ابعاد حادثه توسط دولت سعودی.
- عدم وجود تریاژ مناسب در صحنه حادثه برای اولویت بندی انتقال مصدومان و مجروحان حادثه.
- عدم آمادگی بیمارستان های سعودی جهت پذیرش حجم بالای مصدومان و مجروحان اعزامی به این بیمارستان ها.
در این راستا انجمن آموزش علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز تأثر و تأسف شدید از این حادثه و اعلام همدردی با خانواده های جان باختگان، از نهادهای بین المللی بویژه سازمان ملل متحد و کنفرانس اسلامی می خواهد با تشکیل کمیته حقیقت یاب و بررسی بی طرفانه و منصفانه ابعاد فنی این ماجرا زمینه لازم برای جلوگیری از تکرار بروز چنین حوادثی فراهم نمایند.حکام آل سعود ضمن عذرخواهی رسمی از خانواده های قربانیان و کشورهای آسیب دیده، نسبت به جبران مادی و معنوی آسیب دیدگان اقدام نماید.
انجمن آموزش علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران
